UJASIRIAMALI: KATIKA UZALISHAJI WA MBEGU ZA UYOGA
Mwongozo wa kozi ya uzalishaji wa mbegu za uyoga.pdf. download
Hatua ya Kwanza: Tissue Culture Ya Uyoga oyster (mamama) kwa kutumia media Potato Dextrose Agar (PDA)
Vifaa Vinavyohitajika:
- Uyoga wa oyster uliombichi
- Media Potato Dextrose Agar (PDA)
- Maji safi
- Tube zenye vifuniko au pamba
- Pressure cooker/autoclave
- Kisu au skalpeli iliyosafishwa
- Forceps
- Kabati la mtiririko wa hewa safi (laminar airflow cabinet) au eneo safi la kazi
- Pombe (ethanol 70%)
- Bunsen burner au taa ya spirit
- Sahani za Petri dish(hiari, kwa hatua za kati)
Hatua kwa Hatua:
1. Maandalizi ya media PDA
- Menya na kata viazi (200g kwa kila lita 1 ya mchanganyiko).
- Chemsha vipande vya viazi katika maji safi hadi vilainike.
- Chuja mchanganyiko uliochemshwa ili kupata juisi ya viazi.
- Ongeza 20g sukari ya dextrose na 15-20g ya agar kwenye juisi ya viazi. Ongeza maji safi hadi kufikia lita 1.
- Changanya vizuri na chemsha taratibu ili agar iyeyuke kabisa.
- Mimina mchanganyiko ndani ya tube za maji, ukijaza takriban moja ya tatu ya kila tube.
- Funika tube za maji kwa pamba au vifuniko vya kuhimili joto.
2. Kuondoa Viini Hewa (Sterilization)
- Weka tube za maji ndani ya pressure cooker au autoclave.
- Sterilisha kwenye 121°C kwa dakika 15-20 kwa shinikizo la 15 psi.
- Ruhusu tube za maji kupoa kwa mwelekeo wa mwinuko ili kutengeneza uso wa mteremko wa agar (tumia kishikio cha tube za maji).
3. Maandalizi ya Tishu za Uyoga
- Chagua uyoga wa oyster ulio safi na wenye afya.
- Safisha uso wa nje kwa kitambaa safi kilicholoweshwa kwa pombe ya ethanol 70% ili kupunguza uchafuzi.
- Ndani ya mazingira safi (kabati la mtiririko wa hewa au karibu na mwali), tumia skalpeli kukata kipande kidogo cha tishu kutoka sehemu ya ndani ya uyoga.
4. Uingizaji wa Tishu (Inoculation)
- Safisha skalpeli na forceps kwa kuzichoma kwenye mwali wa Bunsen burner na kuzipoza.
- Fungua kwa uangalifu tube moja yenye PDA katika mazingira safi.
- Tumia forceps safi kuweka kipande cha tishu juu ya uso wa agar wa mteremko bila kugusa kuta za tube.
- Funika tube mara moja na kifuniko au pamba.
5. Ukuaji wa Mycelium (Incubation)
- Weka tube zilizo na tishu katika eneo safi, lenye giza au incubator kwa joto la 22-25°C.
- Fuata maendeleo kwa siku 7-14, ukihakikisha hakuna uchafuzi (kama ukungu au bakteria) unaoonekana.
- Mycelium yenye afya itaanza kuenea kutoka kwenye kipande cha tishu hadi kufunika uso wa agar.
6. Ukaguzi wa Ubora
- Kagua tube za maji kila siku kwa uchafuzi.
- Ikiwa uchafuzi utatokea, tupa tube kwa usalama na anza tena kwa kutumia sampuli safi ya tishu.
- Mara mycelium inapokua na kufunika uso wa agar kikamilifu, inaweza kutumika kuhamishia substrate za uzalishaji wa mbegu.